‘Méo mặt’ vì bó tay với vốn

Giá thành sản xuất hạt điều hiện nay khoảng 4 USD một pound (một pound = 0,456kg). Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp ngành này lại đang chào bán cho các nhà nhập khẩu chỉ với giá 3,65 - 3,7 USD.

Với tình trạng mua cao bán thấp như hiện nay, ông Nguyễn Văn Chiểu, Chủ tịch HĐQT Công ty CP chế biến hàng xuất khẩu Long An cảnh báo, doanh nghiệp trong ngành có nguy cơ… đóng cửa.

Bán dưới giá thành vì bí vốn

Có nghịch lý này, theo Chủ tịch Hiệp hội điều Việt Nam (VINACAS), ông Nguyễn Thái Học, đây là mức giá tự doanh nghiệp nước ta đưa ra, trong khi bản thân các doanh nghiệp nước ngoài không muốn điều này, vì họ sẽ đặt nghi vấn về chất lượng. Ông Học khẳng định, hầu hết lượng điều (khoảng 250.000 tấn) doanh nghiệp mua từ đầu vụ tới nay không dưới mức giá 38.000 đồng một kg. Cộng với các yếu tố đầu vào (vận chuyển, lao động, xăng dầu…) đều tăng khiến giá thành mỗi tấn điều nhân tăng thêm từ 1.200 đến 1.300 USD. Nếu bán với giá 4,3 USD mỗi pound trở lên doanh nghiệp mới có thể có lời chút ít, còn bán với mức 4 USD coi như không có lời. Thế nhưng một số doanh nghiệp vẫn cam tâm ký bán với giá 3,7 USD một pound, lỗ khoảng 400 USD một tấn.  

Theo giải thích của Vinacas, những doanh nghiệp chào bán điều dưới giá thành đều là những doanh nghiệp nhỏ, không vay được vốn nên phải tìm cách xoay vòng, tháo vốn, mua nguyên liệu chế biến rồi bán liền. Cũng theo ông Nguyễn Thái Học, doanh nghiệp điều đang rất cần vốn để mua tạm trữ nhưng các ngân hàng lại rất khó khăn trong cho vay, các điều khoản thế chấp, tín chấp… rất khắt khe khiến doanh nghiệp khó tiếp cận vốn. Vinacas sẽ kiến nghị Bộ Nông nghiệp Phát triển nông thôn tháo gỡ khó khăn, bằng hỗ trợ nguồn vốn vay tạm trữ, giảm thuế nhập khẩu… nhằm giảm bớt gánh nặng cho ngành.

Khống chế giá xuất

Theo đề xuất của một số doanh nghiệp, Hiệp hội điều đưa ra khuyến nghị, các doanh nghiệp nhỏ hiện nay nên ký hợp đồng mức 3,9 USD một pound, còn doanh nghiệp lớn (khoảng 20 doanh nghiệp) nên bán với giá từ 4 USD trở lên, đồng thời lựa chọn hình thức bán kỳ hạn ngắn thay vì kỳ hạn dài ẩn chứa nhiều rủi ro.

Giá điều thô trong nước ngày 20.4 đứng ở mức 26.000 - 29.000 đồng một kg, giảm đến hơn 10.000 đồng so với thời điểm tháng 3. Giá điều giảm mạnh chỉ trong thời gian ngắn, Vinacas giải thích, do đã bước vào cuối vụ thu hoạch nên chất lượng kém, phải chịu giá rẻ. Ông Phạm Văn Công, CTHĐQT Công ty Nhật Huy, cũng cho biết, với mức giá 39.000 đồng một kg thì 4 kg điều thô sẽ được một kg điều nhân nhưng hiện với giá 29.000 đồng một kg, phải cần tới 4,3 kg điều thô mới được một kg điều nhân.

Dự kiến khoảng giữa tháng 5 sẽ kết thúc vụ điều năm nay. Các doanh nghiệp đã thu mua khoảng 60% sản lượng điều thô trong nước. Như vậy ngành điều sẽ phải nhập khoảng 300.000 tấn nguyên liệu, với thị trường nhập khẩu nguyên liệu chính từ các nước châu Phi. Tuy nhiên, do khu vực này bất ổn chính trị nên ít nhất phải hơn một tháng nữa mới có thể bắt đầu nhập. Theo Vinacas đánh giá, việc nhập khẩu sẽ không thuận lợi như các năm, vì trước đây chỉ có Việt Nam, Ấn Độ tham gia, năm nay có thêm Brazil, nên mức độ cạnh tranh sẽ mạnh mẽ hơn và giá khó có thể giảm trong thời gian tới.

(Báo Đất Việt)